هدف از پخش فیلم جدید ندا آقاسلطان چه بود؟

تگها ، ، |۱۳۸۹ خرداد ۲۶, چهارشنبه

فیلم جدید ندا آقاسلطان که درست یک روز مانده به ۲۲ خرداد در فضای مجازی پخش و منتشر شد یادآور چندین باره مظلومیت بیکران مردمی بود که به بازخواهی «رای دزدیده شده‌شان» به خیابان آمدند ولی آماج تفنگ‌های از پیش نشانه رفته کودتاچیان و مزدوران آنها قرار گرفتند. اما این فیلم جدید [۱] جنایت کودتاچیان بی حاشیه نیز نبود؛ نکات فراوانی از چگونگی فیلم برداری، کیفیت و حتی زمان پخش در مورد این فیلم ابهام آمیز است که ما در اینجا به تحلیل و بررسی آنها خواهیم پرداخت.


ثانیه ۱۶ فیلم جدید شهادت ندا؛ فیلمبردار توجه خود را به اطراف معطوف کرده است.

بدیهی است هدف ما نه انکار واقعیت مسلم شهادت ندا آقا‌سلطان توسط کودتاچیان، که روشن شدن پیچیدگی های مبارزه با کودتاچیان و سرکوبگران است.

در ادامه، فیلم جدید شهادت ندا آقاسلطان را هم از جهت محتوا و هم از جهت چگونگی پخش آن مورد تحلیل و بررسی قرار می دهیم.

فیلمی با کیفیتی بالاتر از توانایی جنبش

همان طور که همه می‌دانیم ویدیو‌هایی که با دوربین موبایل و یا حتی بعضی دوربین‌های دیجیتال گرفته می‌شوند، کیفیت بالایی ندارند و اغلب (و شاید همه) این فیلم ها، برای نشان داده شدن در یوتیوب باید به فایل‌های فلش تبدیل شوند. نتیجه این روند پایین تر آمدن کیفیت فیلم نهایی است. پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است:

۱- چرا کنتراست نور و در کل کیفیت این فیلم فلش جدید هنوز بالا است؟ آیا فیلم اولیه چنان با کیفیت بوده است که روند تبدیل به فایل فلش بر آن تاثیر چندانی نداشته است؟

برای پاسخ به این پرسش در ابتدا کمی به مسائل تکنیکی فیلم برداری و عکس‌بردای می پردازیم.

کیفیت تصویر: فیلم جدید به روشنی از کیفیت بالایی برخوردار است. برای توجیه کیفیت بالای فیلم جدید قبل از هر چیز امکان فیلمبرداری فیلم جدید را، توسط دوربین موبایل، بررسی می کنیم. ابتدا باید توجه کرد که در فیلم‌برداری با موبایل دو پدیده پیکسلایزیشن[۲] و لرزش به شدت آزاردهنده هستند. تقریبن هر کس کوچکترین تجربه ای در عکسبرداری با موبایل داشته باشد می داند عکس‌هایی که با موبایل گرفته می‌شوند موج دار و یا پیکسل پیکسل هستند. این رویداد در فیلم‌برداری با موبایل حتی شدت می‌یابد زیرا توان دوربین‌های موبایل کم است و لنز لرزش گیر نیز ندارند، تا جایی که فیلم دارای لرزش می‌شود و کیفیت آن نیز پایین می آید. اما در فیلم جدید شهادت ندا بر خلاف فیلم قدیمی آن، تصویر شارپ و بدون لرزش و موج است. همچنین کنتراست تصویر فیلم جدید بالاست و نویز هم در آن وجود ندارد که می‌تواند نشانه ای از استفاده از دوربینی به غیر از دوربین موبایل برای فیلمبرداری باشد.

کیفیت صدا: ویدیوی جدید از نظر صدا هم کیفیت به مراتب بهتری نسبت به ویدیوی قدیمی دارد. برای مثال به تفاوت موجود در کیفیت صدای موتور ۱۲۵ سی‌ سی‌‌ای که در ابتدای هر دو است دقت کنید؛ در ویدیوی قدمی شهادت ندا که با موبایل نارنجی‌سفید گرفته شده است[۳]، صدای موتور ۱۲۵ سی‌ سی‌ «زیر» به نظر می‌رسد در حالی که در ویدیو‌ی جدید، صدا بم‌تر و واقعی‌ تر است. این تفاوت تنها در صورتی‌ امکان دارد که صدا در ویدیوی جدید توسط میکروفون‌های بزرگتر و با کیفیت‌تر و همچنین از کانال‌های متفاوت گرفته شده باشد. در وضعیتی متفاوت، ورودی میکروفون موبایل معمولا روزنه ای کوچک است که تنها یک کانال را تشکیل می‌دهد و نمی تواند همه فرکانس‌های موجود در صدا را ضبط کند که در نتیجه صدای ضبط شده زیر تر به نظر می رسد.

با این حساب و با احتمال بسیار بالایی با توجه به کیفیت بالای صدا و تصویر در فیلم جدید، می توان گفت که ویدیوی جدید شهادت ندا با دوربینی به غیر از دوربین موبایل تهیه شده است.

فیلمبردار حرفه‌ای و بی‌احساس

نکته‌ی دیگر فیلم جدید، فیلمبرداری بی‌هیجان آن است. وقتی دیدن تصویر به خون‌ غلطیده ندا هنوز بعد از این همه مدت منقلب کننده است و در حالی که شهادت ندا در همان روزهای ابتدایی که جنبش در اوج احساسات خود بود اتفاق افتاد، در فیلم جدید فیلمبرداری را می بینیم که به راحتی از صحنه شهادت ندا می گذرد و نگاه خود را به اطراف و در واقع به شاهدان شهادت ندا معطوف می کند. این رفتار فیلمبردار وقتی در چارچوب شرایطی که گفته شد قرار بگیرد اگر نه غیر عادی ولی سنگدلانه می نماید. به عبارت دیگر، صحنه قتل برای فیلمبردار خیلی‌ بدیهی‌ و معمولی‌ بوده است و مردن فردی جلوی چشمانش بی اهمیت.

با کنار هم نهادن ویدیو قدیمی‌ و جدید می توان نتیجه گرفت که فیلمبردار ویدیو جدید قبل از جمع شدن جمعیت به دور ندا، بالای سر او حضور داشته است و هنگامی که جمعیت به سمت ندا می‌آید، او از جمعیت دور می‌شود و از همه فیلم می‌گیرد. باید توجه کرد که افراد عادی که به صورت آماتور در تجمعات فیلم می‌گیرند معمولن (و به احتمال زیاد همیشه) با دیدن صحنه‌های خشونت، خود را به مرکز جمعیت می‌رسانند و سعی‌ می‌کنند از رویداد اصلی‌ عکس و فیلم بگیرند و در حالی‌ که اغلب از فشار عصبی و استرس دستشان می‌لررزد، گاه فریاد می‌زنند و گاه برای کمک و نجات پیشنهادهایی ارایه می‌کنند. اما دسته دیگر افراد، فیلمبردارانی هستند که این صحنه ها را برای استفاده بعدی برای سرکوبگران ضبط می کنند و آن قدر این صحنه‌های خشونت را دیده اند که تحت تاثیر قرار نمی گیرند. آنها در عوض بهترین نقطه را برای فیلمبرداری انتخاب می کنند و با اینکه ممکن است از صحنه دور شوند، اغلب تصویر‌های قابل توجه‌ای می‌گیرند.

در اینجا و با دقت در فیلم جدید، می‌توان گفت فیلمبردار در حال دور شدن از صحنه، از افراد پیرامون ندا فیلم گرفته است. او از دوربین‌های دیگر عقب تر ایستاده است تا خود در فیلم‌های دیگر نباشد و با دوربین متفاوتش در فیلم شخص دیگری جلب توجه نکند. این فیلمبردار صحنه خاصی‌ ضبط نکرده است جز صدا و چهره آدم‌های موجود در صحنه و نوع واکنش آنها. حتی خانمی که با مانتوی قهوه‌ای در کوچه جیغ می زند (و احتمالن از وحشت) فرار می کند از چشمان فیلمبردار پنهان نمانده است.

اصالت فیلم و پرش موجود در آن

فیلم جدید شهادت ندا مونتاژ شده است. تصویر جایی بین ثانیه‌های ۲۸ و ۲۹ به ناگاه گسسته می‌شود و از روی ندا به روی خانمی مانتویی منتقل می‌شود. در حالت عادی و در سریع‌ترین حرکت هم، برای چنین انتقالی در تصویر، چرخشی تار و موج‌گون باید در فیلم دیده می‌شد که در فیلم جدید وجود ندارد. این به روشنی نشان می دهد که فیلم جدید دست کاری و تدوین شده است.

زمان پخش فیلم: یک روز قبل از ۲۲ خرداد

زمان انتشار فیلم جدید نیز قابل توجه است. چرا بعد از گذشت یک سال و درست یک روز قبل از ۲۲ خرداد چنین ویدیوی مهم و مشهوری باید منتشر شود؟ این ویدیو، در حالی‌ که در همان روزهای اول شهادت ندا و در کنار فیلم اولیه منتشر شده می‌توانست مدرک و مکمل مناسبی برای همه باشد، چرا با این تاخیر زیاد منتشر شده است؟ آیا صاحب این ویدیو هدف خاصی‌ داشته است و به دلیل دور اندیشی‌ خاصی‌، نتوانسته و یا نخواسته است این ویدیو را منتشر کند؟ نباید فراموش کرد که ویدیویی با این اهمیت و کیفیت و چنان نزدیک به صحنه می‌توانست دنیا را حتی بسیار بیش از آنچه که اتفاق افتاد تکان دهد. کدام دلیل باعث شده است تا صاحب این ویدیو یک سال صبر کند تا ویدیویش را درست یک روز قبل از ۲۲ خرداد و در واقع وقتی که ارزش اولیه خود را ازدست داده است منتشر کند؟

سخن پایانی

با توجه به کیفیت بالای فیلم جدید، بی احساس بودن فیلم بردار آن، دست کاری شدن فیلم، زمان خاص انتشار آن و آنچه که به تفصیل در بالا بیان گردید می توان با احتمال بسیار بالایی گفت که فیلم جدید شهادت ندا در واقع به صورت برنامه‌ریزی شده توسط خود سرکوبگران گرفته شده بوده است و آنها پس از استفاده و تحلیل فیلم، بخشی از آن را به صورت‌ تدوین شده و به جهت تاثیر گذاری بر جنبش در روز قبل از ۲۲ خرداد منتشر کرده اند.

لازم به توضیح است که اینکه انتشار این ویدیو توانست اثر مطلوب منتشرکنندگان آن را بر جنبش بگذارد یا خیر خود بحثی دیگر است که می تواند در جای خود مورد بحث و بررسی قرار گیرد. اما آنچه در این بین باید مورد توجه جنبش قرار گیرد همان پیچیدگی های مبارزه با سرکوبگران و لزوم هوشیاری در مقابله با نیرنگ ها و فریب های آنان است.




[۱] فیلم قدیمی شهادت ندا را از اینجا و فیلم جدید آن را از اینجا ببینید.
[۲] برای تعریف پیکسلایزیشن (pixelization) اینجا را ببینید.
[۳] این موبایل در ثانیه ۱۱ فیلم جدید قابل مشاهده است.

10 Comments


  1. seeker

    خیلی عالی و کامل و بی نقص بررسی کردی.کاملا موافقم که قتل ندا برنامه ریزی شده بود و باز هم موافقم باهات که ندا مظلومانه و به دست کودتا گران شهید شده و این نکته ای است که نباید هرگز از ذهن جنبش پاک بشه و همه این موارد نشون میده که راه درازی تا طلوع سپیده دم مونده.همونطور که پروفسور(عذر می خوام از بابت این صفت ولی میرحسین خیلی منو یاد دمبلدور در هری پاتر میندازه) میرحسین موسوی بیان کردند امسال سال صبر و استقامت است.
    از این تحلیل یک نتیجه دیگر نیز می توان گرفت و اون اینکه کاملا بجا و سنجیده بود این بیانیه آخر که تظاهرات رو لغو کردند.کودتا گران به دنبال یک سرکوب گسترده بودند (که با مجاهدین خلق کردند) ولی میرحسین به اجازه نداد جنبش به این تله مهلک قدم بگذارد.
    همه ما باید این رو درک کنیم که مبارزه فقط مثل جنگهای مغولها نیست.بعضی وقتها باید جاخالی بدی تا کتک نخوری.
    امیدوارم همه ی سبز ها پروفسورمیرحسین موسوی رو نه به عنوان رهبر بلکه به عنوان بزرگترین حامی و بهترین رفیق جنبش سبز بدونند و به نصایح اون با عقل و تحلیل بجا گوش بدهند و نه مثل جناب نیک آهنگ تمسخر و هرزه درایی راه بندازند و نه مثل آقای علیرضا به تبل جنگ و خونریزی بکوبند و بدونند با ارزشترین چیز در این دوران خدمت به هموطنانمان است و نه خیا نت به میهن.آمین

    ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۱۲:۲۵

  2. سعید

    این حرکت کاملا از قبل طرح ریزی شده بود و فقط می خواستن سرپوشی رو کارای دیگه بذارن
    اما خدا رو شکر که افراد آگاه و بیدار مثل شما تو این مملکت کم نیستن
    اونا میفهمن، مردم دیگه آگاه شدن و ما هم چشم به افق روشن روزهایی که در پیش هست داریم
    درود بر ایران

    ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۱۲:۴۱

  3. ناشناس

    دوستان عزیز سلام؛
    مطلب شما و سایر کسانی که در مورد فیلم تازه منتشر شده قتل ندا شبهه هایی وارد کرده اند را خواندم. شما حق دارید ادعای من را باور کنید یا در این فضای آلوده به فریب و نیرنگ باز هم به آن تردید کنید.
    این فیلم توسط نگارنده این یادداشت در روز 30 خرداد 88 ضبط شده که لازم میدانم توضیحاتی را در مورد آن ارائه کنم:
    1ـ کسانی که در جریان اعتراضات پس از انتخابات بوده و از نزدیک شاهد بودند، میدانند که عکس و فیلمبرداری در روزهای اول آنقدرها سخت نبود و رژیم از 30 خرداد به بعد که موج رسانه ای تصاویر ضبط شده بر علیه خود را دید حواسش را جمع کرد و به شدت مراقب فیلمبرداران و عکاسان شد. حتی ضبط تصاویر توسط مزدوران نیز از 30 خرداد به بعد خیلی رایج شد و آنها همراه تیمهای عملیاتی خود به طور جدی فیلمبرداران را همراه کردند.
    2- بسیاری از هموطنان از حوادث آن روزها درک تاریخی درستی داشتند و اقدام به ضبط آن حوادث میکردند. من نیز در حد توان خود به لحاظ رشته تحصیلی و حساسیتی که حس میکردم با دوربین نیمه حرفه ایم تصاویر آن روزها را ثبت کرده ام.
    3- مطمئنم مشابه این تصویر تصاویر زیادی نزد هموطنان سبز ما وجود دارد که به هر دلیلی تا کنون منتشر نشده و شاید به مرور منتشر شود.
    4- در مورد علت توجه من به اطراف حادثه این مثال را یادآوری میکنم که: وقتی یک خودروی بنز آخرین مدل از خیابانی عبور میکند مردم بنز را تماشا میکنند و یک جامعه شناس مردم را.
    5- بله من سعی کردم خونسردی خودم را حفظ کنم و امانتدار این لحظه حساس برای مردم مظلوم میهنم باشم.
    دقیقا به دلیل همان خونسردی از انتشار این فیلم تا روزی که قرار بود صدا وسیما فیلمی انحرافی را در مورد این حادثه پخش کند خودداری کردم. دلم نمیخواست و نمیخواهد بیگانگان بر موج ندای مظلومیت ایران سوار شوند، همانطور که نمیخواهم این خون با شانتاژهای حاکمان ستمگر پامال شود.
    6-فیلم بریده نشده. بلکه دو قطعه فیلم از حادثه است که پشت هم مونتاژ شده. خانمی که فریاد میکشید توجه من را جلب کرد و من برای فیلم گرفتن از او دوباره دوربین خود را روشن کردم.
    پلاک خودروی پراید دستکاری نشده و همانطور که در فیلم واضح است آن خودرو پلاکی ندارد.
    7-موقعیت من در لحظه آخر فیلم درست بین عباس کارگر جاوید و محل وقوع حادثه است. وی پشت سر من ایستاده بود و وقتی دید من دارم از حواشی فیلم میگیرم همانطور که با هندرفری بیسیمش صحبت میکرد فریاد زد که "فیلم نگیر!" و من از ترس مصادره دوربینم ادامه ندادم.

    ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۱۹:۵۲

  4. ناشناس

    فیلمبردار: توضیحات دیگری هم هست که در صورت لزوم منتشر میکنم.

    ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۱۹:۵۳

  5. ناشناس

    این هم اولین لینک فیلم تازه منتشر شده است که توسط نگارنده در یوتیوپ قرار گرفته: http://www.youtube.com/watch?v=6nCRtzannsI

    ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۲۰:۰۸

  6. Le prestige

    سلام
    من فقط نیاز دارم چند نکته رو بگم:

    کیفیت تصویر: من چند تا ویدیو از 26 تیر و 27 شهریور تو خونه دارم که با کیفیت بالا گرفته شدن. به مراتب از ویدیو مورد بحث با کیفیت تر هستن و از اونجا که فرمت ویدیوها mov هستش، احتمالن با ipod گرفته شدن نه موبایل.
    فیلمبرداری از مردم: شاید به دنبال قاتل میگشته. لزومن به معنی شناسایی مردمی که این اطراف هستن نیست. اگه واقعن فقط میخواست از مردم فیلمبرداری کنه، دیگه از لحظه جان دادن ندا فیلمبرداری نمیکرد.
    زمان انتشار: اگه قصد کودتاچیا از انتشار ویدیو (اگر کار اونها بوده) انحراف اذهان بوده، باید گفت که شکست خورده چون نتیجه برعکس داشته. چون بجای ترسوندن مردم، احساساتشون رو جریحه دار کرد. ولی خب از این دیدگاه هم میشه بهش نگاه کرد.

    ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۲۲:۱۵

  7. ناشناس

    بسیار عالی.
    پس به گفته جناب آقای فیلمبردار این فیلم طبق لینکی که خودشون گذاشتن مربوط به 7 روز پیش است و به دلخواه خودشان در این تاریخ برای اولین بار در اینترنت پخش شده است.
    جالب است که یک شب بعدش(پنجشنبه) صدا و سیما اقدام به پخش مستند تقاطع(قتل ندا) می کند که در آن نه تنها از این کلیپ استفاده شده بلکه آن خانم سیاه پوست چندین روز اقدام به تحلیل آن کرده است تا فهمیده که آن زن که جیغ می کشد همان قاتل است.
    همه چیز منطقی است. میشه بگید مشکل چیه؟؟؟!!!!!! :)

    ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۲۲:۳۱

  8. ناشناس

    يک سوال:در فيلم اصلي خودروي 206 سفيد رنگ است اما در فيلم جديد همان پژو سياه رنگ ديده مي شود.يعني انعکاس نور آفتاب اينقدر(180 درجه) رنگ رو تغيير ميده؟

    ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۲۲:۴۱

  9. seeker's friend

    حتمن ببینید :
    http://www.youtube.com/watch?v=RviL_8nHtHo&NR=1
    جناب فیلمبردار: توضیحات دیگرتونو هم منتشر کنید.من هنوز نمیفهمم که چطور این فیلم رو منتشر نکردید و یکسال به خاطره مرگ ندا با این کارتون توهین کردید.شما برای این سوال هیچ پاسخ قانع کننده ای رو ندادید .برام خیلی جالب شد و حالا که خود شما هم این مطالب رو می خونید در مورد لینک یوتیوب که در بالا قرار دادم هم توضیحال لازم رو بفرمایید

    ۲۷ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۹:۱۷

  10. 23 خرداد گفته:

    با تشکر از همه دوستان

    امیدواریم در نوشته جدیدمان درباره شهادت ندا، برخی مسائل مطرح شده روشنتر شود.

    ۳۱ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۴:۵۹