نوشته
پیش روی ترجمه‌ای است آزاد از مقاله‌ای با عنوان «SlutWalks and the future of feminism» به
قلم جسیکا والنت که در روزنامه واشنیگتون پست
در تاریخ ۳
جون ۲۰۱۱ منتشر
شده است. امیدواریم این نوشته دریچه‌ای
باشد به سوی آشنایی با تاکتیک های نوین مبارزه اجتماعی و تغییر در نوع نگاه به مبارزه
مدنی از حالت سنتی و انفعالی به مبتکرانه و فعال.
بیشتر
از ۴۰ سال
پیش بود که فمینیست‌ها سوتین‌ها و کفش‌های پاشنه‌بلندشان را در رقابت دختر شایسته سال
۱۹۶۷ به سطل
زباله انداختند -که از همان زمان بود که افسانه سوتین‌سوزی ای آغاز شد که هیچوقت هم
به پایان نمی‌رسد. و امروز تعدادی از زنان جوان در راهپیمایی‌هایی موسوم به «پیاده‌روی
هرزه‌ها[۱]» در
حالی برای اعتراض به آزار جنسی به خیابانها آمدند، که پوشش‌شان چیزی بیشتر از همان
سوتین‌ها و کفش‌های پاشنه‌بلندی نیست که زمانی مادران پیشروی فمینیست‌شان «اشیایی برای
سرکوب زنان» می‌نامیدند.
پیاده‌روی هرزه‌ها در تورونتوی کانادا همراه با شعارهای «ما خواهان احترام هستیم»، «متجاوزان جنسی را سرزنش کنید نه قربانیانشان را»، «لباس من دعوت به خشونت نیست»، «تجاوز افتخار نیست» و . . .
پیاده‌روی
هرزه‌ها نامی بحث‌برانگیز است، و همین بحث برانگیز بودن آن تا حدودی باعث انتخاب این
نام توسط سازماندهندگان این حرکت اعتراضی شد. همچنبن دلیل اینکه بسیاری از معترضین
پوشش بسیار کمی دارند نیز همین اسم است (هرچند بعضی نیز شلوارهای گشاد می‌پوشند). هزاران
زن -و مرد- بر علیه این عقیده که آنچه زنان می‌پوشند٬ می نوشند و نوع رفتارشان آنها
را هدف تجاوز جنسی قرار می‌دهد تظاهرات می کنند. پیاده‌روی هرزه‌ها با حرکتی محلی که
توسط پنج زن در تورنتوی کانادا سازماندهی شده بود شروع شد و حالا با برنامه هایی در
بیش از ۷۵ شهر
از کشورهای آمریکا و کانادا تا سوئد و آفرقای جنوبی گسترش یافته است. راهپمایی هرزه
ها در کمتر از چند ماه موفق‌ترین کنش فمینیستی در ۲۰ سال گذشته
شده است.
در جنبش
فمینیستی که معمولا هدفش تنها حفظ زمین مبارزه و ارتباط با جامعه است٬ پیاده‌روی هرزه‌ها
یادآور گذشته مردمی‌تر و گسترده‌تر فمینیسم است و به ما تصویری از آینده می‌دهد.
این راهپیمایی‌ها
معمولا توسط زنان جوانی سازماندهی می شود که ابایی از به کار بردن تاکتیک های تهاجمی
و تحریک برانگیز ندارند، مساله‌ای که باعث شده این رویدادها در جلب توجه رسانه‌ها و
همین طور جلب علاقه شرکت کنندگان، در قیاس با کنش‌های سازمان‌های فمینیستی که از سازماندهی
قوی‌تر و بودجه بیشتر برخوردارند، بسیار موفق‌تر باشند. در حالی که همه فمینیست ها
ممکن است با شیوه پیام رسانی «پیاده‌روی هرزه‌ها» موافق نباشند، این اعتراضات توانسته
است به گونه‌ای شوق مجازی را به کنشی شخصی تبدیل کند که پیش از این در جنبش فمینیستی
در چنین سطحی متحقق نشده بود.
اعتراضات
بعد از آن آغازشد که در ژانویه ۲۰۱۱ افسر
پلیسی در دانشگاه یورک تورنتو به دانشجویان گفت اگر زنان می خواهند مورد تجاوز جنسی
قرار نگیرند باید مثل «هرزه ها» لباس نپوشند (اگر تصور می‌کردید این حرف که «آن زن
خودش هم می‌خواست»٬ مربوط به گذشته‌های دور بوده است٬ سخت در اشتباهید).
بنا به
گفته هیتر ژارویس، دانشجویی در تورنتو و یکی از بنیانگذاران حرکت راهپمایی هرزه ها٬
اظهارات نامعقول و تکاندهنده افسر پلیس٬ او و دیگر سازماندگان را به گونه ای منقلب
کرد که آنها شدیدا در پی جوابی برآمدند. او گفت «ما بیزار و خشمگین شده بودیم و قصد
داشتیم کاری غیر از عصبانی بودن انجام بدهیم». آنها با مخالفت با این عقیده که زنان
جوان به فمینیسم بی علاقه و بی توجه هستند، خود را سازماندهی کردند. آنچه که ژارویس
امیدوار بود به راهپیمایی دست کم ۱۰۰
نفره بینجامد به راهپیمایی بیش از ۳۰۰۰ نفر تبدیل
شد. تعدادی از راهپیمایی کنندگان روی تن خود عبارت «هرزه» را نگاشته بودند، دیگران
هم با پلاکاردهایی که روی آنها نوشته شده بود «لباس من به معنی موافقت (رضایت) نیست»
و یا «غرور هرزه‌گی» به راهپیمایی آمده بودند.
ایده
ای که لباس و پوشش زنان را به احتمال اینکه
آنها مورد تجاوز قرار می گیرند ربط می دهد، باوری خطرناک است که فمینیست ها
برای دهه ها سعی کرده اند نادرستی آن را نشان دهند. علی رغم همه تلاش ها و تحقیقات،
این سو تفاهم فرهنگی همچنان باپرجاست. بعد از آنکه دختری ۱۱ ساله
در تگزاس مورد تجاوز جنسی گروهی قرار گرفت، روزنامه نیویورک تایمز داستانی را که مورد
انتقاد گسترده ای نیز قرار گرفت، منتشر کرد که توصیفی بود از اینکه چگونه آن دختر
«بزرگتر از سن خود لباس پوشیده بود» و آرایش داشت؛ گویی آنکه شیوه پوشش آن دختر می
توانست توجیهی برای تجاوز آن ۱۸
مرد به او باشد. در اسکاتلند، نیز، یک مدرسه راهنمایی به قصد
بازداشتن کودک آزاری، درخواست کرده است که یونیفرم ها گشادتر و بلندتر شوند.
در صحبت
با دانش اموزان کالج٬ آنها معمولا ابراز می‌کنند که از نظر آنها شیوه پوشش زنان نمی‌تواند
توجیهی برای تجاوز به آنها باشد٬ ولی- و تقریبا همیشه یک ولی وجود دارد- آیا خود زنان
نباید اینقدر عاقل باشند که لباسهای وسوسه برانگیز نپوشند؟
آنچه
که من سعی دارم برای این دانش آموزان توضیح دهم قسمتی از پیامی است که اعتراضات پیاده
روی هرزه‌ها هم قصد دارند در ابعادی بزرگتر به مردم منتقل کنند. که درست است تعدادی
از زنان لباس هایی کوتاه، تنگ یا وسوسه برانگیز بر تن دارند- شاید به این علت که بیرون
هوا گرم است، شاید به این علت که این مد روز است یا شاید فقط به این علت که آنها فکر
می کنند به این صورت جذاب هستند، و این مساله هیچ اشکالی هم ندارد. زنان با هر پوششی
که دارند لایق این هستند که از خشونت در امان باشند. اما حقیقت ناراحت کننده این است
که یک دامن کوتاه بیشتر از آنچه که یک گونی سیب‌زمینی باعث تحریک متجاوز نمی شود.
همان
طور که پلاکاردی در پیاده‌روی هرزه ها در تورنتو نوشته بود: «به ما نگویید چگونه بپوشیم.
به مردان بگویید تجاوز نکنند». همین موضع فعالانه و پر از خشم پیاده‌روی هرزه هاست
که من را به آینده بسیار امیدوار می کند.
فمینیسم
معمولا در موضع دفاعی قرار دارد. برای مثال وقتی فعالین حقوق زنان علیه قطع بودجه برنامه
«بارداری برنامه ریزی شده[۲]» می
جنگیدند، سخنی از این که سقط جنین قانونی است و باید [توسط دولت] تامین بودجه شود،
نمی آوردند. به جای آن، حامیان سقط جنین به عموم مردم اطمینان می دادند که کلینک های
ارایه دهنده برنامه «بارداری برنامه ریزی شده» معاینات مربوط به پستان و تشخیص سرطان
را هم ارایه خواهند داد. اینها البته خدماتی مهم و حیاتی هستند اما پیام این تضمین‌ها
از «خواسته آزادی سقط جنین» در روزهای ابتدایی جنبش حقوقی سقط جنین بسیار فاصله داشت.
سازمان‌های
با ثبات و قانونی دلیل خوبی برای انجام کارهای خود به شیوه ای که خوشایند جریان عمومی
جامعه باشد٬ دارند؛ آنها نیازمند حمایت دولت و تامین بودجه خود از راه های خیریه و
اهدا‌کنندگان هستند. اما در این صورت فقط پیامی سربسته و نا‌شفاف به ما خواهد رسید!
ژارویس
می گوید «ما اسم بحث بر انگیزی بر خود گذاشته ایم. آیا هدف ما جلب توجه بوده است؟ بله
که بوده!».
تعدادی از شرکت کنندگان با پوشیدن لباس کم -آنچه گاهی لباس «هرزگان» خوانده می شود- قصد نشان دادن این مساله را دارند که زنان با هر نوع پوششی حق زندگی اجتماعی امن را دارند و هیچ تجاوزی با نوع پوشش قربانیان موجه یا کم رنگ نمی شود. انتخاب اسم جنبش «پیاده‌روی هرزه ها» نیز به همین منظور بوده است.
میراندای
نوزده ساله که در پیاده‌روی هرزه ها در دانشگاه استنفورد شرکت کرده است می گوید ایده
«هرزگی» در نامگذاری این حرکت تا قسمتی با زنان جوان شرکت کننده در آن همخوانی دارد
زیراکه احتمال اینکه آنها هرزه نامیده شوند بیشتر از زنان مسن‌تر است. او می گوید این
نامگذاری همچنین رسا، آمیخته با خشم و جذاب است٬ چیزی که معمولا در رفتن به انجمن
های فعالین زن نمی توانید ببینید.
امیلی
می، مدیر اجرایی ۳۰ ساله
سازمان هلابک، سازمانی که علیه خیابان آزاری فعالیت می کند، برای شرکت در پیاده‌روی
هرزه ها در شهر نیویورک در آگوست امسال برنامه ریزی کرده است. او می گوید «شریان های
اصلی غیر انتفاعی مانند کنفرانس ها، برنامه های استراتژیک و همچنین تامین بودجه، برای
پایداری تغییر لازم و ضروری هستند ولی این چیزها باعث شروع تغییر نمی شوند». او اضافه
می کند «ما اغلب فراموش می کنیم تغییرات با خشم شروع می شوند و اینکه تاریخ همواره
توسط افراد کله شق و قوی ساخته شده است [۳]».
بر خلاف
اعتراضاتی که توسط سازمان‌های اصلی و ملی زنان تدارک دیده شده و با دقت برنامه ریزی
و تامین بودجه می شوند- و حتی پلاکاردها در این برنامه ها از قبل چاپ می شوند- راهپمایی
هرزه ها در شهرهای مختلف که به صورت خودجوش یکی پس از دیگری اتفاق می‌افتد٬ توسط احساسات
خام و انرژی سیاسی زنان جوان تغذیه شده است، و این همان دلیل واقعی است که پیاده‌روی
هرزه ها به عنوان آینده فمینیسم، من را تکان داده است. نه به خاطر آنکه یک نسل کامل
زنان خود را به نام «هرزه» سازماندهی می‌کنند یا به این علت که این راهپیمایی ها به
صورت کامل تمایل مضر قانون و رسانه ها به بازخواست قربانی خشونت جنسی را محو خواهد
کرد (هر چند که فکر می کنم آنها تا حدودی در این کار موفق شوند)٬ بلکه به این علت که
موفقیت پیاده‌روی هرزه ها نویدبخش ظهور روزگاری نو در سازماندهی فمینیستی خواهد بود؛
روزگاری که در آن وقتی خشم زنان در دنیای مجازی شعله‌ور شود٬ آتش این خشم به عرصه خیابانها
کشیده می‌شود؛ یک حرکت محلی٬ موج های جهانی می سازد و یک حرکت فمینیستی باعث شعله‌ور
شدن بحث و گفتگو و کنش هایی می شود که اثراتی پایدار روی جنبش زنان خواهد داشت.
گروه
های سازماندهی شده فمینیستی موفقیت چشمگیری در سازماندهی کنش های فمینیستی در سالیان
اخیر داشته اند. «حرکت برای زندگی زنان» در سال ۲۰۰۴- که توسط سازمان ملی زنان، سازمان
حق انتخاب آمریکا (نارال)، بنیاد اکثریت فمینیستی[۴] و دیگران حمایت می شد- بیش از
یک میلیون اعتراض کننده را علیه سیاست های ضد زن و نقض کننده حق انتخاب که توسط رئیس
جمهور جورج بوش ارایه شده بودند، به خیابان ها کشاند. آن اتفاق فوق العاده ای بود اما
اثرات آن اعتراض به صورت وسیعی با پایان یافتن آن حرکت رو به زوال گذاشت.
هنوز
خیلی زود است که بگوییم آیا پیاده‌روی هرزه ها هم مانند آن حرکت٬ مردم را در ابعاد
گستره جذب خواهد کرد یا نه. اما این دو حرکت در یک مورد کلیدی با هم تفاوت دارند؛ به
جای آنکه زنان جوان توسط گروه های از پیش‌سازماندهی‌شده٬
سازماندهی شوند، در راهپمایی هرزه‌ها زنان جوان خود را سازماندهی می کنند- چیزی که
به باور من باعث خواهد شد احتمال اینکه این زنان بعد از پایان اعتراض همچنان درگیر
بمانند بیشتر شود.
پیاده‌روی
هرزه ها شکل ایده ال و بدون نقصی از فعالیت نیست. بعضی از فمینیست‌های منتقد بر این
باورند که سازماندهندگان این حرکت با تلاش برای بازتعریف یا بازپسگیری واژه «هرزه»٬
چشم بر تعداد زیادی از زنان بسته‌اند که مخالف تصحیح واژه‌ای (هرزه) هستند که از نظر
آنها غیر قابل ترمیم است. همان طور که هارشا والیا در سایت کانادیی ربل نوشته است
«من شخصا باوری به درستی تمام مسائل حاشیه ی مطرح شده درباره 'هرزه ها' ندارم. من متوجه
هستم که این عبارت یه صورت نامتناسبی به زنان رنگین پوست یا فقیر القا می کند که آنها
به صورت ذاتی کثیف و درجه دو هستند[۵]».
گیل داینز
که یک فعال مخالف پورنوگرافی است در توافق نظر با وندی مورفی که حامی حقوق قربانیان
است اینگونه استدلال می کند که سازماندهندگان پیاده‌روی هرزه ها در بازی‌ای تحت کنترل
مردان قرار دارند. آنها می گویند اعتراض کنندگانی که واژه «هرزه» را «به شادمانی جشن
می گیرند» و پوشش کم و تحریک‌کننده‌ای بر تن دارند، در واقع پذیرای جنسیت یک «مصرف
کننده پورن زده» شده اند.
صادقانه
بگویم، من فکر نمی کنم هیچ کدام از این زنان به این زودی ها بخواهند در نقش «دختران
امان بریده» جلوی دوربین عکاسی بروند. درست است، تعدادی از اعتراض کنندگان لباس های
زیر پوشیده بودند، اما باقیشان جین و تی-شرت برتن داشتند. سازماندهندگان٬ شرکت کنندگان
را تشویق می کنند که هر آنچه می خواهند بپوشند زیرا هدف همین است که گفته شود جدای
از آنچه که زنان می پوشند، آنها این حق را دارند که مورد تجاوز جنسی واقع نشوند و اگر
کسی قصد حمله به آنها را کرد، زنان این حق را دارند که به خاطر پوشش‌شان مورد بازخواست
قرار نگیرند.
در گذشته،
لباس های بحث برانگیزی که طراحی می شدند برای تاکید بر این پیام بود که زنان حق دارند
احساس امنیت کنند و به صورت کامل در جامعه مشارکت داشته باشند. فعالین مدنی مدافع حقوق
زنان شلوارهایی می پوشیدند که به نام فعال حقوق زنان، آملیا بلومر، شلوارهای «بلومر»
نام گرفته بودند. آنها قرار بود از لباس های محدود کننده زمان خود کاراتر باشند. اما،
آن زمان هم در همگامی با اعتراضات فعلی به شرکت کنندگان پیاده‌روی هرزه ها، رسانه ها
نگاه مهربانانه ای به زنانی که شلوار پوشیده بودند، نداشتند. شماره ۱۸۵۱ ماه نوامبر
مجله بین المللی «ماهانه» آن لباسها را «مسخره و ناموجه» نامید تا با مسخره کردن فعالین
مدنی حقوق زنان آنها را زنانی بی سر و پا معرفی کند که میل سیری ناپذیرشان برای شهرت
و بدنامی به راهی افتاده است که باعث منزوی شدنشان از جامعه قابل احترام خواهد شد.
شرکت
کنندگان در پیاده‌روی هرزه ها با پوشیدن لباسهایی که در حالت بدبینانه می تواند «مسخره
و ناموجه» لقب بگیرند، قصد منزوی کردن خود را از جامعه قابل احترام ندارند. آنها درحال
ایجاد شور و شوق و تبدیل خشمشان به عمل هستند؛ همچنین آنها قصد دارند جامعه در ظاهر
محترم را به جامعه ای که مردان، زنان و حتی هرزه ها را در واقعیت احترام می نهد، تغییر
دهند.
جسیکا
والنت، موسس سایت Feministing.com، نویسنده کتاب «باور پاکی:
چگونه علاقه مفرط امریکاییان به باکرگی، زنان را آزار می دهد» است و همچنین کتاب «چرا
بچه دارند؟ حقیقت پدر و مادر شدن و خوشبختی» را در دست چاپ دارد.
[۱]: ترجمه عبارت “Slutwalk”
[۳]: ترجمه عبارت “It’s easy to forget that change starts with anger,
and that history has always been made by badasses”
[۴]: ترجمه عنوانهای “National Organization for Women,
NARAL Pro-Choice America, the Feminist Majority Foundation”
